Một thực tế mà nhiều người công nhận, biết rằng có thực sự tồn tại như một thế giới ngầm. Đó là việc nhiều phụ huynh phải chạy nhiều (chục) triệu đồng cho con một suất vào trường công.
Trường công được đầu tư từ nhà nước, kèm với rất nhiều ưu đãi. Nó gián tiếp làm cho hiệu trưởng/phó của trường trở thành những nhân vật quyền lực và hái ra tiền. Hái ra tiền từ những suất chạy trường, từ những hợp đồng cung cấp đồng phục cho học sinh….
Trường công cạnh tranh không bình đẳng với trường tư. Vì thế, nó dồn trường tư vào thế yếu hơn, bất lợi hơn, thất thế hơn. Học phí trường tư trở nên mắc mỏ hơn rất nhiều so với trường công. Và điều này tước mất quyền tự do chọn trường cho con cái. Nó giống như nhà nước gài thế để các sản phẩm khác đắt đỏ hơn, để lùa người dân bắt buộc phải dùng một sản phẩm do nhà nước chỉ định. Từ đó, lại tạo ra cái ma trận nói trên, đó là: phụ huynh chạy trường cho con, và hiệu trưởng/phó hưởng lợi từ sự độc quyền.
Đó là chưa kể, bất bình đẳng trường công trường tư khiến cho học phí trường tư đắt đỏ, trong khi công suất của trường công thì hạn chế, sẽ dẫn đến việc học sinh bị tước mất quyền được học tập mà Hiến pháp quy định.
Giải pháp khả dĩ cho quyền tự do chọn trường cho con, đó là:
Nếu mỗi học sinh học trường công được nhà nước đầu tư x đồng, thì nên phát voucher trị giá x đồng cho TẤT CẢ phụ huynh, rồi họ tự do chọn trường cho con. Họ có quyền cho con học trường công hoặc trường tư. Chọn trường mắc hơn thì tự bù thêm tiền vào.
.