Neil Tyson là một nhà khoa học Vật lý. Ông vô thần và tin vào thuyết tiến hoá. Ông có sự cay đắng hằn học với Đức Chúa Trời và Cơ Đốc Giáo.
Trong một phỏng vấn gần đây, Neil Tyson nói rõ, ông chỉ quan tâm đến những gì các nhà khoa học đã đồng thuận. Còn những nhà khoa học đơn lẻ có ý kiến gì thì không quan trọng.
Chúng ta, bạn và tôi, từ lâu bị (hay được) gieo cho một thành kiến rằng các nhà khoa học đều yêu mến sự thật, yêu mến logic/rationality, sẵn sàng theo đuổi chứng cứ, sẵn sàng bảo vệ chân lý.
Chúng ta, bạn và tôi, đều sai.
Trong cộng đồng khoa học vẫn có sự nói hùa theo đám đông. Vẫn có sự cô lập và ăn hiếp (bully) đối với những nhà khoa học nào đi ngược lại đám đông. Mà, như Neil Tyson là một thí dụ. Ông thẳng thừng mỉa mai những nhà khoa học riêng lẻ, những ai không đứng về phe của đám đông.
Đó là lý do tại sao thuyết tiến hoá, biến đổi khí hậu…., các nhà khoa học thường hay hùa theo đám đông.
.
Lịch sử khoa học cho thấy, các phát minh và phát kiến khoa học ra đời là vì những nhà khoa học đơn lẻ đã dám thách thức và suy nghĩ khác với đám đông những nhà khoa học khác.
Cụm từ “settled science” – nghĩa là, “khoa học đã chốt rồi” – là cụm từ vô nghĩa mà đám đông thường hay dập tắt những tiếng nói trái với họ, theo kiểu cả vú lấp miệng em. Như vậy là sai. Khoa học luôn luôn được thách thức chứ không phải là “đã chốt như vậy rồi.” Ở thế kỷ 19, người ta cũng nói, “Khoa học đã chốt vậy rồi” – settled science. Nhưng hãy xem khoa học ở thế kỷ 19 và khoa học hiện nay. Nếu trong hai thế kỷ qua, những nhà khoa học đơn lẻ tin vào sự đồng thuận của đám đông, tin vào những gì đám đông kết luận là “đã được khoa học chốt rồi” vào thời của họ, thì chúng ta có nền khoa học như hiện nay không?
Phát ngôn này của Neil Tyson làm tôi nhớ lời đáp của John Lennox dành cho Stephen Hawkings:
“Khi một nhân vật vĩ đại nói một điều vớ vẩn, thì nó vẫn là một điều vớ vẩn.”
“When a great man says something nonsense, it is still nonsense.”
.
PS:
Xem comment để coi Neil Tyson trả lời phỏng vấn.
.
.
