Giải Nobel Y Sinh 2025, trị giá 1.2 triệu USD, được trao cho 3 nhà khoa học, hai đến từ Mỹ là Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell và một người đến từ Nhật Bản là Dr. Shimon Sakaguchi.

Nghiên cứu của họ tập trung vào cơ chế dung nạp miễn dịch ngoại vi. Trong đó, hệ miễn dịch biết phân biệt đâu là phe ta và đâu là phe địch. Nghiên cứu này đem đến kiến thức quan trọng cho các hướng điều trị về ung thư, các bịnh tự miễn, và cấy ghép tạng.
Nhiều chục năm nay, hai giải thưởng lớn đã thiên tả. Về nghệ thuật điện ảnh thì giải Oscar, về khoa học thì là giải Nobel. Trong thông cáo về giải Nobel Sinh Y năm nay, ban tổ chức giải Nobel cố gắng nhét chữ “tiến hoá” vào bằng được. Một cách cượng ép và khiên cưỡng. Ý rằng, cơ chế miễn dịch như thế là kết quả của tiến hoá.
Thuyết tiến hoá nói rằng, muôn loài vạn vật như đang có là kết quả của chuỗi tiến hoá từ loài cấp thấp đến các loài cấp cao hơn. Quy trình tiến hoá dựa vào 3 trụ cột:
-
- Chọn lọc tự nhiên, ngẫu nhiên tình cờ và mù;
- Đột biến
- Thời gian
Thuyết tiến hoá loại trừ yếu tố siêu nhiên, cho rằng mọi thứ chỉ từ tự nhiên, xảy ra trong tự nhiên, tình cờ và mù, chỉ cần thời gian đủ dài để các đột biến xảy ra theo cơ chế thử và sai, cái nào thích hợp sẽ tồn tại. Cứ như thế, các giống loài sẽ tiến hoá từ bậc thấp lên bậc cao hơn.
Nhưng thuyết tiến hoá cố tình phớt lờ những điều sau:
1,
Tại sao các tế bào đang hành xử và hoạt động như nó đang thực hiện? Ai định ra cơ chế và quy luật như thế cho chúng? Nếu cho rằng mọi sự là do tiến hoá ngẫu nhiên, thì khi các cơ chế chưa hoàn chỉnh như nó đang là, thì sự sống đã kết thúc, giống loài đã tuyệt chủng.
2,
Đột biến không làm cho một giống loài phát triển lên giống cao cấp hơn. Đột biến chỉ đem đến khuyết tật, đau bịnh quặt què, khả năng tồn tại sống sót bằng 0, và dẫn đến cái chết tuyệt chủng.
3,
Có muôn vạn quá trình và phản ứng Hoá Sinh đang cùng lúc xảy ra trong cơ thể. Chúng cần có nhau một cách đồng bộ, thiếu một trong số đó sẽ làm sụp đổ cả hệ thống.
Thí dụ bộ 3: tim, mạch, và máu. Hảy thử tưởng tượng khuyết 1 thành phần trong bộ combo này. Thành phần nào trong combo này là xuất hiện trước hai cái kia? Nếu không có tim, thì làm sao bơm máu. Nếu không có mạch thì lấy gì để vận chuyển máu. Nếu không có máu thì tim bơm cái gì, và cần gì có mạch. Bạn hãy suy nghĩ kịch bản này và sẽ đi đến kết luận rằng, combo bộ 3 này phải xuất hiện cùng lúc, vận hành đồng bộ ngay từ ban đầu. Nó không thể là kết quả của tiến hoá, là quá trình hoàn thiện dần dần qua những đột biến ngẫu nhiên tình cờ và mù.
Cũng vậy, có muôn vạn phản ứng và quá trình Hoá Sinh đang xảy ra trong cơ thể mà chúng đòi hỏi mọi thứ phải hoàn thiện cùng lúc từ ban đầu, chứ không thể đã có n thứ rồi còn thêm thứ n+1 cho đủ thì quá trình mới bắt đầu.

Ba nhà khoa học nói trên phát hiện có một cơ chế giúp cho các tế bào miễn dịch nhận biết đâu là phe ta đâu là phe địch. Mỗi ngày có hằng hà vô số mầm bệnh xâm nhập cơ thể. Hệ miễn dịch có chức năng tìm diệt các mầm bệnh này. Các tế bào miễn dịch T-cell sẽ không tấn công các tế bào của cơ thể nhưng sẽ đánh các mầm bệnh, virus từ ngoài xâm nhập vào cơ thể. Điều này cho thấy các tế bào miễn dịch đã được cài đặt chương trình và quy luật hoạt động. Nó có thể truyền thông (communicate) với các tế bào khác để nhận biết đó là phe ta. Nói cho dễ hiểu, có một thứ ngôn ngữ ám hiệu giữa các tế bào để chúng nhận ra nhau đâu là địch đâu là ta. Thuật ngữ cho quay trình này là tạo mã và giải mã (coding & decoding). Đây không thể là kết quả của tiến hoà tình cờ ngẫu nhiên và mù. Cơ chế đó đã tồn tại ở đó từ ban đầu. Ba nhà khoa học nói trên không thiết lập cơ chế đó, mà chỉ là phát hiện ra nó mà thôi.
Cơ thể con người là bộ máy siêu phức tạp, siêu tinh vi, mà chỉ cần một trục trặc nhỏ sẽ dẫn đến bịnh tật và sự chết. Các nhà tiến hoá muốn thuyết phục bạn rằng không có ai dựng nên sự sống. Cũng giống như một nhóm các anh thợ mổ bung một chiếc xe hơi ra để nghiên cứu từng bộ phận, tìm hiểu quy trình hoạt động của chiếc xe. Nhưng họ nói với nhau rằng, chiếc xe kia là do tiến hoá ngẫu nhiên tình cờ và mù mà có, chiếc xe hơi kia không cần ai dựng nên. Bạn có tin không?
Nhiều năm gần đây, giải Nobel Y Sinh có khuynh hướng trao cho các nghiên cứu về di truyền và tế bào học. Khoa học càng tiến bộ thì càng cho thấy sự sống cần một Tác Giả thiết kế và dựng nên, chứ không phải là kết quả của tiến hoá.
Giải Nobel Y Sinh 2025 cũng như thế.